Każdy przedsiębiorca, który opłaca podatki na zasadach ogólnych, zobowiązany jest do obliczenia zaliczki. Obecnie możliwy jest wybór zaliczki miesięcznej lub kwartalnej. Obliczenie kwoty, która musi zostać wpłacona za dany okres rozliczeniowy, jest stosunkowo proste i nie wymaga wnikliwej wiedzy z zakresu rachunkowości.
W pierwszej kolejności niezbędne jest obliczenie dochodu. Jest to kwota, która stanowi różnicę pomiędzy przychodem a całością kosztów jego uzyskania. Należy zsumować wszystkie wydatki, które mogą być zaklasyfikowane jako koszty danej działalności gospodarczej. Po ich odjęciu od przychodu za dany okres rozliczeniowy otrzymujemy dochód podlegający opodatkowaniu. Należy go zaokrąglić do pełnych złotych. Suma powstała w ten sposób stanowi podstawę opodatkowania.
Warto nadmienić, że w przypadku, gdy składki na ubezpieczenia społeczne nie zostały zaliczone w księdze przychodów i rozchodów na poczet kosztów uzyskania przychodu, należy bezwzględnie odliczyć je od dochodu przed ustaleniem podstawy opodatkowania.
W kolejnym kroku należy pomnożyć uzyskaną sumę o 0,18 (stawka podatku przy pierwszym progu podatkowym). Od wyniku takiego działania odejmuje się kwotę zmniejszającą podatek – 556,02 zł. Wtedy uzyskujemy wysokość podatku należnego za wszystkie okresy rozliczeniowe w danym roku kalendarzowym. Należy od niego odpisać sumę składek zdrowotnych za dane okresy (jedynie w ustawowej wysokości, tj. 7,75% podstawy wymiaru – obecnie kwotę 255,99). Należy pamiętać, że możliwe jest odliczenie jedynie składek zdrowotnych, które zostały zapłacone.
Aby obliczyć dokładną wysokość zaliczki na podatek za dany miesiąc lub kwartał, należy odjąć wysokość dotychczas opłacanych zaliczek za poprzednie okresy rozliczeniowe. Tak uzyskaną sumę należy zaokrąglić do pełnego złotego. W sytuacji, gdy zapłacone kwoty okażą się nadmierne, możliwe będzie uzyskanie zwrotu pieniędzy po zakończeniu roku podatkowego.
Zaliczki miesięczne na podatek uiszczane są do 20. dnia miesiąca następującego po tym, za który podatek był obliczany. W przypadku wyboru zaliczki kwartalnej, należy ją wpłacić do 20. dnia miesiąca, który nastąpił po zakończeniu kwartału. Z zaliczki kwartalnej nie mogą korzystać przedsiębiorcy, którzy przekroczyli wskazany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych limit obrotów.